Καθώς μπροστά μας ξετυλίγεται ήδη μία επιδεινούμενη κατάσταση σε ό,τι αφορά τις κλιματικές αλλαγές και τις επιπτώσεις τους στο μικροκλίμα του πλανήτη, βρισκόμαστε στην καταλληλότερη ίσως στιγμή να εστιάσουμε στις σημαντικότερες πήγες περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε και να βρούμε επειγόντως άμεσες και εφαρμόσιμες λύσεις. Μπορεί ο χρόνος να μην είναι απόλυτα σύμμαχος ωστόσο στη διάθεσή μας έχουμε πολύ δυνατές πήγες ενημέρωσης και η βαθιά γνώση είναι πάντα στο πλευρό της στοχευμένης δράσης. Είναι βέβαιο πως οι αποφάσεις που θα λάβουμε σήμερα θα επηρεάσουν τις γενιές του αύριο και αυτό ακριβώς είναι που κάνει την ευθύνη ακόμα πιο σοβαρή.

Ποια είναι όμως τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που πολιορκούν αυτή τη στιγμή τον πλανήτη και θέτουν σε ρεαλιστική βάση ακόμα και την βιωσιμότητά του;

1. Θαλάσσια μόλυνση

Διαθέτοντας μία πλούσια ακτογραμμή πολλών χιλιομέτρων, η Κύπρος καλείται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης που είναι πλέον φανερό σε αρκετές από τις ακτές της. Τόσο σε ό,τι αφορά τη μόλυνση των ίδιων των θαλάσσιων υδάτων όσο και του παραλιακού μετώπου με κάθε είδους απορρίμματα από μη ανακυκλώσιμες ύλες, το πρόβλημα φαίνεται να επιμένει όσο οι εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού δεν διαθέτουν αντίστοιχες στρατηγικές αντισταθμιστικών μέτρων αλλά και κίνητρα για τη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού.

Οι υπέρμετρες θαλάσσιες γεωτρήσεις αλλά και ο ανεπαρκής κρατικός έλεγχος σε σχέση με τις παράνομες εκβολές εργοστασιακών αποβλήτων συμμαχούν με την πολλές φορές ανθρώπινη ολιγωρία αλλά και την άναρχη δόμηση που πολλές φορές καταπατά τη νομοθεσία που αφορά στην ορθή χρήση του αιγιαλού. Είναι αυτονόητο πως το φαινόμενο της θαλάσσιας ρύπανσης συνδέεται απόλυτα με την αντίστοιχη μόλυνση της πανίδας και χλωρίδας του θαλάσσιου κόσμου, δημιουργώντας έντονα ερωτήματα σχετικά με την ισορροπία των οικοσυστημάτων γενικότερα αλλά και της τροφικής αλυσίδας.

2. Τοξικά απόβλητα

Όσο η οικολογική ρύπανση επιμένει, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι φωνές που ζητούν μεγαλύτερη κινητοποίηση σχετικά με τη σωστή διαχείριση των απορριμμάτων. Κυρίως στις πόλεις τα τοξικά απόβλητα επιβαρύνουν αυτονόητα το έδαφος, ενώ από την άλλη τα πλαστικά σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος στα μη βιοδιασπώμενα σκουπίδια που απειλούν τη ζωή μας.

Παρόλο που η έννοια της ανακύκλωσης δεν είναι ξένη πλέον στο μεγαλύτερο ποσοστό του κοινού, εν τούτοις χρειάζονται να γίνουν ακόμα πολλά σε αυτόν τον τομέα και κυρίως να δοθούν οι κατάλληλες κατευθύνσεις στις μεγάλες βιομηχανίες παραγωγής για την ευρύτατη χρήση υλών που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον όταν αποσυντίθενται.

3. Ενέργεια

Τα αποθέματα των ορυκτών καυσίμων είναι ευρέως γνωστό πως τελειώνουν και οι άνθρωποι καλούνται να αντικαταστήσουν  τις ρυπογόνες τακτικές με σαφώς πιο φιλικές στρατηγικές περιβαλλοντικής ενεργειακής ανάπτυξης. Ο λιγνίτης και το πετρέλαιο σε όλα τα παγκόσμια περιβαλλοντικά fora ενοχοποιούνται πλέον συλλήβδην για το τεράστιο αρνητικό τους οικολογικό αποτύπωμα και η ανθρωπότητα οφείλει να προχωρήσει στην άμεση αντικατάστασή τους.

4. Ατμοσφαιρική ρύπανση

Το αστικό νέφος από τους ρύπους και τις εκπομπές της βιομηχανίας είναι γεγονός πως δεν επιτρέπει στις πόλεις μας… να ανασάνουν, επιδεινούμενο μάλιστα από το φαινόμενο του θερμοκηπίου ή αυτό των αστικών θερμονησίδων, που αυξάνουν την παθητική θερμότητα των κτηρίων και αφήνουν μικρές ελπίδες για τη διατήρηση ενός υγιεινού αστικού μικροκλίματος. Όλα αυτά σε συνδυασμό βέβαια με τις εκτεταμένες ζημιές που προκαλούν στην ατμόσφαιρα και στην ποιότητα του αέρα οι ανεπάρκειες σε δασικά αποθέματα λόγω των πυρκαγιών ή της παράνομης υλοτομίας.

Παρόλο ακανθώδη, τα παραπάνω ζητήματα αποτελούν προκλήσεις στις οποίες οφείλουμε να μη γυρίσουμε την πλάτη. Τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, ο κόσμος αρχίζει να αποκτά όλο και πιο αφυπνισμένη οικολογική συνείδηση, και αυτό είναι πολύ ευχάριστο. Με την κατάλληλη λοιπόν κινητοποίηση στους τρεις παρακάτω βασικούς πυλώνες ανάπτυξης μπορούμε να οδηγήσουμε προς μία πιο θετική κατεύθυνση τα πράγματα με τρόπο δραστικό και ουσιαστικό.

Παιδεία

Όλα ξεκινούν από την ενίσχυση της συλλογικής συνείδησης από την παιδική-σχολική κιόλας ηλικία. Μιας συνείδησης που στηρίζεται στην πίστη πως δεν ζούμε μόνο για τον εαυτό μας, αλλά αποτελούμε μέλος ενός κοινωνικού συνόλου για αυτόν το λόγο η υπευθυνότητα πρέπει να διέπει κάθε μας κίνηση. Το μάθημα της αισθητικής αγωγής και της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης πρέπει να κατέχει σημαντικές ώρες στο ωρολόγιο σχολικό πρόγραμμα, ενδυναμώνοντας την αίσθηση των μικρών μαθητών και των μελλοντικών πολιτών πως έχουν χρέος να προστατεύουν τη φύση με την οποία βρίσκονται σε άμεση αλληλεπίδραση.

Αναδάσωση

Οι πνεύμονες οξυγόνου που τόσο μας λείπουν πρέπει να αναπληρωθούν άμεσα. Οι αυστηρότεροι νόμοι για τους εμπρησμούς αλλά και τις ανεξέλεγκτες γεωργικές εργασίες, που πολλές φορές γίνονται η αιτία καταστροφής πολλών στρεμμάτων δάσους, όπως και η καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης μέσα σε δασικές εκτάσεις μπορούν να δώσουν την ευκαιρία στη φύση να αυτοθεραπευτεί πλήρως. Κοντά σε αυτή, βέβαια, βάζουμε και εμείς το χεράκι μας, φυτεύοντας νέα δέντρα και δημιουργώντας αντιπυρικές ζώνες για τη γρήγορη αναχαίτιση των πυρκαγιών.

Εναλλακτικές πηγές ενέργειας

Αφήνοντας πίσω μας τον λιγνίτη και το πετρέλαιο, ο ήλιος, ο αέρας και το νερό έρχονται να αντικαταστήσουν επάξια αυτό το ενεργειακό κενό. Παρουσιάζοντας ένα σαφώς θετικότερο ενεργειακό προφίλ, οι εκπομπές τους είναι σχεδόν μηδενικές, ενώ από την εκμετάλλευσή τους δεν προκύπτουν ρυπογόνα παράγωγα. Στα θετικά τους ανήκει εξάλλου και το γεγονός πως αποτελούν θεωρητικά ανεξάντλητες πηγές ενέργειας, κάτι που εξασφαλίζει ενεργειακή αυτονομία που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές εξοικονομήσεις πόρων, υλικών και χρημάτων σχεδόν διά βίου.

Σε αυτή την προσπάθεια η δύναμη του ήλιου πρωτοστατεί, με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων που βοηθούν την καθαρή ενέργεια να μπει σε κάθε σπίτι και επιχείρηση. Η εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων είναι τεράστια αφού τα φωτοβολταϊκά μπορούν να λειτουργήσουν αυτόνομα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών. Όχι βέβαια πως στην Κύπρο, με τη σχεδόν ολόχρονη ηλιοφάνεια, αυτό αποτελεί μέγιστο ζητούμενο.

Παρόλο, λοιπόν, που η παρούσα κατάσταση μοιάζει ασφυκτική, η αισιοδοξία για ένα καλύτερο περιβαλλοντικό αύριο έχει βάση και προοπτική. Υπάρχουν αποτελεσματικές κινήσεις και τομές που μπορούν να αλλάξουν τη δυσοίωνη αυτή ροή. Είναι βέβαιο πως θυσίες απαιτούνται τόσο από την κρατική μηχανή όσο και από τους απλούς πολίτες γιατί έτσι κι αλλιώς μιλάμε για μία πραγματικότητα που επηρεάζει όλο το φάσμα της ανθρώπινης (και μη) ύπαρξης στον πλανήτη.

Με σεβασμό στο περιβάλλον και εκτελώντας το δικό μας χρέος προς τις επόμενες γενιές, στην EnergyIntel υλοποιούμε καθημερινά το όραμα για έναν βιώσιμο και φιλικό προς τον άνθρωπο πλανήτη. Κάθε μας εξατομικευμένο πλάνο μελέτης και κάθε προσφορά για την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού συστήματος είναι μια νέα ελπιδοφόρα πραγματικότητα που μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο να μπορέσει η Γη να είναι για πολλά πολλά ακόμα χρόνια το φιλόξενο σπιτικό μας.